Whatsapp'ın sözleşme değişiklikleri ile ilgili kullanıcılara onay bildirimleri göndermesi bir anda Whatsapp'ın güvensiz olduğu ve kullanıcıların verilerini sattığı şeklinde bir algı patlamasına sebep oldu. Çoğu kişi telefonundan Whatsapp'ı sildi.
Whatsapp bu sözleşme olayı bu ne anlama geliyor?
Şöyle anlatayım. Aslında bütün uygulamalarda ve bütün sitelerde kullanıcı ve gizlilik konulu sözleşmeler olması gerekiyor. Eticaret işiyle uğraşanlar bunu daha iyi bilirler. Şöyle ki;
Bir eticaret sitesi kurmaya karar verdiğiniz zaman bankaya Sanal Pos almaya gidersiniz, banka önce sitenizin açık ve tamamlanmış olup olmadığına bakar. Bir siteniz yoksa veya bu site hazır değilse başvurunuzu işleme bile almaz.
İkinci olarak sitenizde "KULLANIM KOŞULLARI" "SATIŞ KOŞULLARI" "TESLİMAT KOŞULLARI" "GARANTİ SERVİS VE İADE KOŞULLARI" vb. gibi sözleşme metinlerinin sayfada yer alması gerektiğini söyler. Bunlar yasal zorunluluktur.
Sipariş sırasında "SATIŞ SÖZLEŞMESİ"nin linkinin bulunduğu bir "Onay kutusu" olmalı ve müşteriniz o onay kutusunu çek ederek onaylamalıdır. Böylece satış ile ilgili herhangi bir ihtilaf olması durumunda geçerli olan bu sözleşmedir.
Şimdi benim başıma gelen bir örnek vereceğim: Malumunuz 2008'den beri Tüm Kitaplar sitesinde kitap satışı yapıyordum. 2013'de satışları kapatmıştım. Bu sene tekrar başlamaya yeltendim ama pandemiden dolayı ara verdim. Tüm Kitaplar sitesinde 20 binden fazla sipariş paketi gönderdik. Bazen ilginç şeyler oluyordu.
Birgün bir kadın bir sipariş verdi. Ancak kitaplar tedarik edilemediği için sipariş iptal edildi. Sipariş iptaline dair bilgilendirici bir eposta gidiyordu. Sipariş tutarı otomatik olarak sisteme aktarılıyor, isterse o bakiye ile başka bir kitap siparişi verebiliyor isterse de iade edilmesini talep edebiliyor. Ben de kadına sormadan direkt parasını iade ettim.
Kadın bundan memnun olmadı ve bizi Çalışma Bakanlığına şikayet etti. Birgün inceleme yapmak için iki memur geldi. Bana şikayeti okudular ve sitedeki sözleşme metinlerini incelemek istediklerini söylediler. Sözleşmede sipariş edilen kitapların mutlaka tedarik edilebileceği garanti edilmiyor. Ancak kendisine haber vermeden bizim cari sistemindeki bakiyesini kendisine iade edebileceğimize dair bir madde olmadığını bildirip tutanak tuttular. Bunun üzerine bize idari para cezası kesildi. (2010 veya 2011'de 250 TL).
Yani diyeceğim o ki, bu tür sözleşmeler siz kullanıcılar için önemsiz bir detay iken bu hizmeti sağlayan şirketler için hayati önemde olabilir.
Peki benim anlattığım o olaydan sonra ne oldu?
Bu kısma dikket edin! Ben sözleşmeyi açıp üzerinde değişiklikler yaptım ve kaydettim. Sözleşmenin yeni hali orada duruyor ama kullanıcıların ve müşterilerin yaptığım değişikliklerden haberleri yok. Firmalar zaman zaman sözleşmeler üzerinde buna benzer küçük değişiklikler eklemeler yaparlar. Kendilerini koruyacak maddeler eklerler veya değiştirirler.
Burada Avrupa Birliği mevzuatı diyor ki;
"Sen sözleşmede öyle habersiz bir şekilde değişiklik yapamazsın. Değişiklik yaptığında yeni halini müşterilerine yeniden onaylatmak zorundasın" diyor. İşte bu yüzden Whatsapp da sözleşmeleri üzerindeki ufak değiştirmeler ve iyileştirmeleri müşterilerine onaylatmak zorunda kalıyor.
Bu karışıklık bundan kaynaklanıyor.
Whatsapp mı daha güvenli Telegram mı?
Whatsapp'ın aleyhinde neden bu kadar kampanya yapıldığını açıkçası anlayamıyorum. Bizim toplumumuz çığırtkanlıklara çok açık. Manipülasyona çok açık bir toplumuz. Manipülatörümüz de çok. Çoğu da zır cahildir. Ama sesleri çok çıkıyor. Hatta sosyal medyada ve Youtube'da öyleleri çıkıp güya uzman edasıyla endam etti ki ağzım açık kaldı. Güya Whatsapp'ın verilerinizi nasıl çalıp başkasına aktardığını anlatıyorlardı. Halbuki öyle bir şey yoktu.
BİP ve Telegram gibi başka uygulamalara yönlendirenler oldu. Fakat bu ikisinin Whatsapp'dan daha güvensiz olduğu bilinen bir gerçek. Telegramda hiç tanımadığınız ve listenizde olmayan biri sizi hiç bilmediğiniz bir gruba ekleyebilir. Gruplar da ringonun ahırı gibi.
Whatsapp kontakt listesinizdeki kişilerin telefon listelerini sunucularında tutmaz. Mesajları ilettikten sonra onları da sunucularında tutmaz. Mesajlarınız kendi cihazınızda kalır. Görüntülü veya sesli bir arama yaptığınızda o aramanın içeriğini de sunucularına aktarmadan direkt iki nokta arasında şifreli olarak iletmekle iktifa eder. Halbuki Telegram hem adres defterinizi hem de mesajları sunucularında tutar. Şöyle düşünün, Telegramı telefonunuzdan sildiniz, sonra adres defterinizden bazı numaraları da sildiniz. Daha sonra bir kaç ay sonra Telegramı kurdunuz, hoop telefonunuzda olmayan tüm adresler geri geldi. Ee hani bunları silmiştiniz. Sizin cihazdan siliniyor Telegram sunucusundan silinmiyor.
Whatsapp mesaj içerikleri de şifreli bir protokol ile aktarılır. Şifre anahtarı da sizin cihazınızda kayıtlıdır ve cihazınıza gelene kadar şifreli mesaj paketleri başka bir ortamda açılamaz. Dolayısı ile Whatsapp çalışanları dahil sizin mesaj içeriklerinizi göremez. Zaten Whatsapp bunu kullanıcı sözleşmelerinde açıkça anlatıyor.
Ben bu whatsapp olayını duyunca hemen uygulama içindeki Ayarlar > Hesap > Güvenlik menüsündeki sözleşmeleri ve yapılan değişiklikleri açıp okudum. Orada açıkça belirtiyor. "Mesajlarınızı whatsapp dahil hiç kimse okuyamaz" diyor.
