Geçmişten günümüze bir gizli bilgi olarak BÜYÜ

Türkçe'de büyü kelimesinin aslı BÜĞÜ şeklindedir. Cumhuriyet Türkçe'sine kadar bu şekilde kullanılırdı. Etimolojik olarak BUĞU yani bildiğimiz camın yada gözün buğulanmasıdır. Büyü gözü buğulama yani gözün normal görüşünü bozma, başka bir şey gösterme demektir. Bir başka alternatif tahlil ise BAĞI'ndan gelişidir. Bu da "Gözü Bağlamak" anlamındaydı. Bir diğer eşanlamlısı olan SİHİR de hemen hemen aynı kökene sahiptir. Sihir kelimesi Arapça ve Aramca bir kökten gelir. Kuran'daki bir kullanımda sihirbazlar için "seharu ay'nunen nas" (insanların gözlerini sihirlediler) yani onlara olmayan bir şeyi gösterdiler yada varolan bir şeyi farklı gösterdiler.

Dolayısyla günümüzde yaygın olarak kullanılan İLLÜZYON doğru bir tanımdır.

Kavramsal olarak da büyü (yada sihir) ETKİ ETME SANATI şeklinde tanımlanır. Büyünün bir çok şekli, dalı, branşı vardır. Hepsindeki amaç etki etmekdir. Bunun bir kısmı basbayağı bilimdir, bir kısmı felsefedir bir kısmı da ayinler, törenler ve hurafelerdir. Nasıl ki bilimde sahtekarlık varsa, büyüde daha da fazla sahtekarlık mevcuttur. Ancak gerçek bir büyücü pratik bir insandır ve çağının tüm bilgi ve marifetlerini kullanır.

Etnoloji kitapları bize ilkel insanlarda inanç ve büyünün nasıl başlayıp geliştiğini gösteriyor. İlkel insanlar içinde bazıları doğayı ve diğer insanları kontrol altına almaya çalışmışlardır. bu kontrol çalışmaları primitif bir düzeyde de olsa bilime öncülük edecektir. Bronislaw Marinowski şöyle der: "Doğa olayları özenle gözlenmeden, bunların yasalarla işlediğine kesin bir inanç duyulmadan, ussal bir düşünme yeteneği olmadan, ne kadar ilkel olursa olsun hiçbir sanat ya da beceri bulunup gerçekleşemez; avda, balıkçılıkta, tarımda ya da yiyecek toplamada hiçbir planlı biçim uygulanamazdı." Demek ki ne kadar ilkel olursa olsun, büyücüler zaten evrenin yasalarını kullanmaya çalışıyorlardı.

Frizer Altındal adlı eserinde "ilk yöneticilerin ve sonradan kralların büyücüler olması şaşırtıcı olmamamalıdır" der. Fakat beni daha çok şaşırtan Freud'un Musa isimli kitabında ifşa ettiği bir sırdır. "Avrupada binyıllardır kendi arasında (ensest) evlilikler yaparak varlığını sürdürün gizli (heretik) aileler vardır, bunlar dünyanın gizli yöneticileridir" der. İllimunati deyince hep komplo teorileri gibi görünüyor oysa ki Freud gibi biri bile bunu teyit ediyor.

Günümüzde medya, iletişim araçları, siyasi partiler ve hatta eğitim ve sağlık kuruluşları yoluyla kitlelerin etki altına alınması, maniple edilmesi tam olarak büyünün konusudur. Finansın, bilimin, siyasetin, medyanın, çağdaş eğitimin, modern tıbbın, sanatın, sinemanın ve hatta din ve inançların gizli yöneticileri kimlerdir?

***

Daha kritik soru: Bilginin paylaşıldığı günümüzde "Gizli bilgi" diye bir şey var mıdır? Büyünün en temel kuralı hatta birinci kuralı bilginin gizliliğidir. The Prestige filminde görebilirsiniz. "Birinci kural sırrını kimseye açıklamamaktır. Bir şeyi nasıl yaptığını insanlardan sakla, onlara sadece sonuçlarını göster" der. Çok eski zamanlardan beri bu kural tıpta da geçerli idi. Ünlü Hipokrat yemininde doktorluk sanatının normal insanlara öğretilmemesi hususunda ant içtirilir. Bilgi gizli tutulacaktır. Günümüzde dahi modern tıp bir şekilde kendini kamufle etmekte ve tekelini, gizemini sürdürmektedir. Büyü de gizli bir bilgidir ve ifşası da yasaktır. Yaşadığımız ifşa çağına rağmen gerçek büyü, hurafecilerin kötü ünü ile kamufle edilmektedir.

Evet, çağımız bilginin ifşa edildiği bir çağdır. Şimdi sosyal medya ve bulut sistemler ile herkesin her tür bilgisini ifşa etmesi isteniyor ve teşvik ediliyor. Yaptığın tüm bağlantıların, tüm bilgilerin, tüm sırların ... Ama bu sistemlerin sahipleri kimler? Etki etme ve kontrol etme muazzam dereceye ulaşmıştır. İşte antik çağdan beri süregelen büyü budur.

***

Konuyu çok dağıttım, son bir örnek vermek istiyorum. Deniz S. Vincente'nin hazırladığı Babil Büyücüsü isimli bir kitap vardır. Kitap antik bir Babil büyücüsünün anılarını anlatıyor. Yazar kitabın kaynağını bilmediğini ve Latince'den çevirdiğini söylüyor. Son Babil devletinin MÖ 539 yılında yıkıldığını hatırlatmak isterim. Çok çok eskidir yani. Babil Büyücüsünün büyü adına ifşa ettiği şeyler antik zamanda büyünün gerçek bilgelik, bilim, sanat, ticaret, danışmanlık ve aklınıza gelen herşey olduğunu gösteriyor. Bir örnek vermek gerekirse Bir yerde şöyle diyor Babil Büyücüsü: "Büyü genellikle iki şeyden biridir. Ya hastalıkları iyileştiren bir terkiptir. Yahut ta kişinin dağılan dünyasını toparlayacak etkili bir sözdür." Günümüzde birincisine Farmakoloji ikincisine Psikoloji diyoruz. :D