Küreselleşme yapısal olarak uluslararası ve ulusüstü örgütler üzerinden ilerliyor.
Küreselleşmede iki anahtar kavram "genişleme" ve "derinleşme"dir. Birincisi nicelik ikincisi ise nitelik ile ilgilidir. Mesela AB'nin genişlemesi örgüte daha fazla üyenin katılması ile sağlanmaktadır. Fakat AB derinleşmesi örgüt içi etkinliğin daha yoğunlaşması anlamına gelir. Ortak pazar, ortak para birimi, ortak yasama, ortak yargı vs. etkinliklere geçmek derinleşmeye örnektir.
Aynı örneği NATO üzerinden kuralım:
NATO örgütüne yeni ülkelerin üye olarak katılması genişleme örneğidir. Fakat NATO'nun belirli bölgelere yığınak yapması belirli bölgelerdeki etkinliğini arttırması derinleşme örneğidir. NATO'nun Afganistan'dan çekilmesi ise "tersine derinleşme" olarak görülebilir.
NATO 1990'lı yıllardan bugüne Doğu Avrupa ülkeleri içinden 14 tanesini bünyesine alarak genişledi. Ancak bu ülkelerde derinleşme yapmadı. 1997'de NATO-Rusya Kurucu Senedi imzalanarak NATO-Rusya Daimi Ortak Konseyi kurulmuştur. Bu anlaşmaya göre Doğu Avrupa ülkelerine NATO üsleri konumlandırılmamıştır. Genişleme var ama derinleşme yok.
ABD'nin ve diğer NATO ülkelerinin Türkiye'deki bazı NATO üslerini boşalttıktan sonra Yunanistan'da NATO üssü kurmalarının sebebi de bu anlaşmaya bağlılıktır. Bulgaristana Romanyaya Polonyaya ve diğer Batı Avrupa ülkelerine üs kurulmadığı için bir tek Yunanistan ve Türkiye kalıyor.
0 yorum:
Yorum Gönder